تعریف حسابداری
طبق تعریف ویکی پدیا ” حسابداری زیر شاخه ای از علم اقتصاد است ، چنانچه اقتصاد را در کلیت علم بهرهبرداری حداکثری از منابع حداقلی عنوان کرد حسابداری فرایند محاسبه سود فعالیت، محاسبه منابع یا منافع ورودی و خروجی را در فعالیتهای انفرادی، مشارکتی یا دولتی میسر میکند.”
حسابداری بهعنوان یکی از قدیمیترین علوم بشری، نقش مهمی در مدیریت و کنترل منابع مالی داشته است. این علم در طول تاریخ تحول یافته و همواره همگام با پیشرفت تمدنها و نیازهای اقتصادی جوامع، تکامل پیدا کرده است.
تاریخچه حسابداری از ابتدا
حسابداری از یک ابزار ساده برای ثبت معاملات به یک سیستم پیچیده و ضروری برای مدیریت مالی تبدیل شده است. این علم همواره با پیشرفتهای اقتصادی و فناوری همگام بوده و نقش کلیدی در شفافیت و گزارشدهی مالی دارد.
در این مقاله، تاریخچه حسابداری بهصورت مفصل مورد بررسی قرار میگیرد .
-
دوران باستان
1.1. تمدن سومر (3000 سال قبل از میلاد)
نخستین نشانههای حسابداری به تمدن سومر در بینالنهرین بازمیگردد. در این دوره، مردم از لوحهای گلی برای ثبت معاملات تجاری استفاده میکردند.
1.2. مصر باستان
در مصر باستان، ثبتهای مالی برای مدیریت انبارهای غلات و سایر کالاها استفاده میشد. کاهنان مسئول ثبت معاملات بودند.
1.3. رم باستان
رومیها از دفاتر برای ثبت درآمدها و هزینهها استفاده میکردند. مدارکی از این دفاتر در خرابههای پمپئی کشف شده است.
-
قرون وسطی
2.1. سیستم حسابداری مضاعف (Double Entry Accounting)
در قرن سیزدهم میلادی، سیستم حسابداری مضاعف برای اولین بار در ایتالیا توسعه یافت. لوکا پاچیولی، راهب ایتالیایی، در سال 1494 کتابی به نام Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalita منتشر کرد که در آن اصول حسابداری مضاعف توضیح داده شده بود.
-
دوره مدرن
3.1. انقلاب صنعتی
با شروع انقلاب صنعتی در قرن هجدهم، نیاز به سیستمهای حسابداری پیچیدهتر افزایش یافت. شرکتهای بزرگ برای کنترل هزینهها و درآمدها از دفاتر حسابداری رسمی استفاده کردند.
3.2. استانداردهای حسابداری
در قرن بیستم، نهادهای حسابداری در کشورهای مختلف ایجاد شدند. انجمن حسابداران رسمی آمریکا (AICPA) در سال 1887 تأسیس شد و نقش مهمی در توسعه استانداردهای حسابداری داشت.
-
دوره معاصر
4.1. استانداردهای بینالمللی
با جهانیشدن اقتصاد، استانداردهای بینالمللی حسابداری (IFRS) توسط هیئت استانداردهای حسابداری بینالمللی (IASB) معرفی شد.
4.2. حسابداری دیجیتال
تحولات فناوری اطلاعات منجر به ظهور نرمافزارهای حسابداری و سیستمهای ERP شده است.
منابع
– Mattessich, R. (2000). “The Beginnings of Accounting and Accounting Thought.”
– Edwards, J. R. (2018). “A History of Financial Accounting.”
– Chatfield, M. (1977). “A History of Accounting Thought.”
– Yamey, B. S. (1949). “Accounting and the Rise of Capitalism.”
– Bryer, R. (2000). “The History of Accounting and the Transition to Capitalism in England.”
– Zeff, S. A. (1971). “Forging Accounting Principles in Five Countries.”
– Nobes, C., & Parker, R. (2016). “Comparative International Accounting.”
– Romney, M. B., & Steinbart, P. J. (2017). “Accounting Information Systems.”